Những dấu hiệu nhận biết cận thị ở trẻ em

Cận thị ở trẻ em

Châu Á hiện nay đang trở thành tâm điểm của một vấn đề sức khỏe toàn cầu: sự gia tăng đáng kể trong số lượng học sinh mắc các tật khúc xạ mắt, trong đó cận thị nổi bật nhất. Tình trạng này không chỉ đặt ra mối lo ngại lớn cho các gia đình có con em học đường, mà còn là một vấn đề xã hội rộng lớn, đặc biệt khi xét đến chi phí điều trị không hề nhỏ của bệnh này.

Cận thị, một trong những tật khúc xạ mắt phổ biến, đang trở thành mối quan tâm lớn trong cộng đồng học đường và cả trong nghiên cứu y học. Tình trạng này không chỉ gây khó khăn trong học tập và sinh hoạt hàng ngày cho học sinh, mà còn có thể dẫn đến các hậu quả lâu dài về sức khỏe mắt. Sự tăng trưởng nhanh chóng của số trường hợp cận thị trong giới trẻ ở Châu Á yêu cầu sự chú ý và hành động kịp thời từ các bên liên quan, từ gia đình, nhà trường đến các chuyên gia y tế, để tìm ra giải pháp hiệu quả trong việc phòng ngừa và điều trị, đồng thời giảm bớt gánh nặng tài chính do bệnh gây ra.

Cơ chế của mắt khi mắc tật cận thị ở trẻ

Chúng ta nhìn thấy được vật khi có những tia sáng truyền từ vật vào mắt và hội tụ tại một điểm trên võng mạc.

Cận thị là một tật khúc xạ của mắt xảy ra khi trục nhãn cầu của người bệnh quá dài, khiến những tia sáng hội tụ tại một điểm phía trước võng mạc, do đó mắt không nhìn rõ được vật.

Nguyên nhân trẻ cận thị ở trẻ em

Có thể chia nguyên nhân gây tật cận thị thành hai nhóm:

Nguyên nhân bẩm sinh

Cận thị bẩm sinh hoặc cận thị nặng thường chịu ảnh hưởng rất lớn từ các yếu tố di truyền, khiến trẻ mới chào đời đã có những vấn đề về thị lực.

Nguyên nhân của cận thị thường liên quan đến sự phát triển không đúng cách của các tế bào trong quá trình phát triển phôi thai. Các rối loạn này tác động đến các bộ phận quan trọng trong cấu trúc khúc xạ của nhãn cầu, như độ sâu của tiền phòng mắt hay độ cong của võng mạc, từ đó gây ra tình trạng cận thị.

Các yếu tố môi trường

Trong xã hội hiện đại, các yếu tố môi trường ngày càng trở thành những nguyên nhân quan trọng gây ra tật cận thị, đặc biệt trong giới trẻ. Một trong những yếu tố quan trọng nhất là ánh sáng. Thị lực của trẻ em rất nhạy cảm với mức độ chiếu sáng của môi trường xung quanh. Nếu trẻ thường xuyên tiếp xúc với điều kiện ánh sáng quá mạnh hoặc quá yếu, như học tập, đọc sách, hoặc xem phim trong môi trường không đủ sáng, khả năng mắc tật cận thị sẽ tăng cao.

Một yếu tố môi trường khác cũng đáng được chú ý là kích thước của bàn ghế trong các trường học. Theo nghiên cứu y học, lứa tuổi trung học cơ sở thường có tỷ lệ mắc tật cận thị cao do áp lực học tập và điều kiện học tập không chuẩn. Bàn ghế không phù hợp với chiều cao của học sinh, quá cao hoặc quá thấp, có thể khiến học sinh phải cúi gần hoặc căng mắt để nhìn, từ đó gây ra áp lực không cần thiết lên mắt và dẫn đến cận thị.

Những yếu tố này càng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xem xét môi trường học tập và sinh hoạt hàng ngày của trẻ, để phòng ngừa và giảm thiểu nguy cơ phát triển tật cận thị, bảo vệ thị lực cho thế hệ tương lai.

Các yếu tố khác

Ngoài các yếu tố môi trường đã được nhắc đến, một loạt các yếu tố chủ quan khác cũng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng nguy cơ mắc tật khúc xạ ở trẻ em. Trong thời đại số, trẻ em thường dành nhiều thời gian để tập trung vào việc học thông qua sách vở, xem truyền hình, chơi trò chơi điện tử và sử dụng các thiết bị di động. Sự tập trung liên tục và kéo dài này yêu cầu mắt phải hoạt động hết công suất, làm giảm khả năng nghỉ ngơi và phục hồi tự nhiên của mắt.

Khi mắt bị căng thẳng trong thời gian dài mà không có đủ thời gian nghỉ ngơi, rất dễ dẫn đến các vấn đề về thị lực như mỏi mắt, khô mắt và cận thị. Điều này đặc biệt đúng trong trường hợp của trẻ em, vì mắt của họ đang trong giai đoạn phát triển và rất nhạy cảm với những tác động từ môi trường xung quanh.

Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giáo dục trẻ em về thói quen sử dụng mắt lành mạnh, như việc giới hạn thời gian sử dụng các thiết bị điện tử, tạo thói quen nghỉ ngơi cho mắt sau mỗi khoảng thời gian sử dụng, và thực hiện các bài tập mắt để giúp giảm căng thẳng và mệt mỏi cho mắt. Việc này không chỉ giúp bảo vệ thị lực của trẻ mà còn góp phần vào sự phát triển toàn diện của chúng trong một thế giới ngày càng phụ thuộc vào công nghệ.

Biến chứng của cận thị ở trẻ em

Dấu hiệu thường gặp của cận thị ở trẻ em

Một số biểu hiện của trẻ bị cận thị ba mẹ có thể quan sát và nhận biết dễ dàng:

Trẻ có xu hướng muốn “gần gũi” với tivi và sách vở, như thể muốn ôm chúng vào lòng.

Cha mẹ có thể chú ý thấy rằng trong thời gian gần đây, trẻ thường xuyên xem ti vi ở khoảng cách rất gần, thậm chí gần gấp đôi hoặc gấp ba so với bình thường, hoặc thường cúi gần mặt vào sách vở để có thể nhìn rõ hơn. Đây là một trong những dấu hiệu rõ ràng của tình trạng cận thị ở trẻ em, và cha mẹ nên lưu ý để có thể sớm nhận biết và can thiệp kịp thời.

Trẻ dụi mắt thường xuyên.

Khi trẻ tập trung quá lâu vào một vật thể hoặc người nào đó, tình trạng mỏi mắt có thể xuất hiện, dẫn đến hành vi của trẻ là thường xuyên đưa tay lên chà xát mắt nhằm giảm bớt sự khó chịu và tìm kiếm sự thoải mái. Cha mẹ nên đặc biệt chú ý đến điều này, vì nếu tình trạng này xảy ra liên tục, đó có thể là dấu hiệu của một vấn đề về thị lực ở trẻ và cần được kiểm tra kỹ lưỡng.

Trẻ hay ra nước mắt và có biểu hiện nhạy cảm với ánh sáng.

Khi trẻ em bị cận thị, mắt của chúng phải nỗ lực điều tiết nhiều hơn để có thể nhìn rõ các vật thể, dẫn đến việc sản xuất nhiều nước mắt, thậm chí đôi khi có cảm giác như sau khi ngáp.

Đồng thời, trẻ bị cận thị cũng thường nhạy cảm với các loại ánh sáng mạnh như ánh nắng mặt trời hay đèn điện trong nhà. Sự nhạy cảm này khiến trẻ có phản xạ tự nhiên là nheo mắt, dùng tay che mắt, hoặc cố gắng tránh xa nguồn sáng. Hành vi này không chỉ là phản ứng với ánh sáng mà còn là cách để giảm bớt các triệu chứng như đau đầu và buồn nôn, thường gặp trong tình trạng nhạy cảm với ánh sáng. Cha mẹ nên lưu ý đến những dấu hiệu này để có thể hỗ trợ và chăm sóc thị lực của trẻ một cách tốt nhất.

Trẻ có khả năng thấy rõ các đối tượng ở xa khi họ nheo mắt lại.