Viêm tuyến sữa hay còn gọi là viêm tuyến vú khi cho con bú, là một vấn đề thường gặp và gây ra sự khó chịu và đau đớn cho người mẹ, ảnh hưởng đến quá trình cho con bú. Đặc biệt, phụ nữ lần đầu sinh con thường gặp phải tình trạng này do thiếu kinh nghiệm trong việc cho con bú và không có phương pháp chăm sóc vú đúng cách. Vậy đâu là nguyên nhân chính gây ra viêm tuyến sữa và cách phòng tránh như thế nào để hạn chế tình trạng này?
Viêm tuyến sữa khi cho con bú
Bệnh viêm tuyến sữa khi cho con bú, còn được gọi là viêm tuyến vú là một tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc nhiều ống dẫn sữa của vú, dẫn đến sự sưng phù bất thường trong mô vú của phụ nữ, thường xảy ra khi cho con bú trong 6 tuần đầu sau sinh.
Viêm tuyến vú có thể xảy ra do bị nhiễm khuẩn hoặc không. Bệnh này có thể tiến triển và gây ra áp-xe vú khi mủ tập trung trong các mô vú. Trong trường hợp nặng, bệnh có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết và tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
Viêm tuyến vú là một vấn đề thường gặp ở phụ nữ sau sinh, nhưng may mắn là nó có thể được điều trị một cách dễ dàng và nhanh chóng
Bệnh viêm tuyến vú được phân thành hai loại: Viêm tuyến vú không do nhiễm khuẩn và viêm tuyến vú nhiễm khuẩn.
- Viêm tuyến vú không do nhiễm khuẩn thường là do tắc tia sữa. Tắc tia sữa là tình trạng khi sữa bị ứ đọng trong các mô vú của phụ nữ khi cho con bú. Tuy nhiên, viêm vú có thể phát triển từ tắc tia sữa và trở thành viêm tuyến vú nhiễm khuẩn, do môi trường thuận lợi cho sự phát triển của vi khuẩn.
- Viêm tuyến vú nhiễm khuẩn là loại phổ biến nhất. Thông thường, vi khuẩn xâm nhập vào vùng da hoặc núm vú bị tổn thương và vi khuẩn cầu vàng là loại vi khuẩn thường gây ra vấn đề này.
>>> Xem thêm về: Tình trạng viêm vú ở phụ nữ sau sinh là gì?
Nguyên nhân chính gây ra viêm tuyến sữa
1. Ống dẫn sữa bị tắc nghẽn
Viêm tuyến sữa là một vấn đề phổ biến mà nhiều người mẹ gặp phải sau khi sinh. Điều này thường xảy ra khi ống dẫn sữa bị tắc, gây ra sự tắc nghẽn và chảy ngược dòng sữa. Việc này không chỉ gây khó chịu cho người mẹ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập vào vú và gây nhiễm trùng.
Để tránh tình trạng này, quan trọng nhất là đảm bảo rằng vú của bạn trống rỗng sau khi cho con bú. Bạn nên cho bé bú đủ sữa từ mỗi vú trước khi chuyển sang vú kia. Điều này giúp đảm bảo rằng không còn sữa trong ống dẫn và giảm nguy cơ tắc nghẽn.
2. Vi khuẩn xâm nhập gây viêm tuyến sữa
Vi khuẩn xâm nhập vào vú từ bề mặt da và miệng của em bé có thể gây ra viêm tuyến sữa. Điều này xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào ống dẫn sữa thông qua vết nứt trên núm vú hoặc thông qua lỗ mở của ống dẫn sữa. Khi sữa ứ đọng trong vú, nó tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và sinh sản. Điều này dẫn đến tình trạng viêm tuyến sữa.
Viêm tuyến sữa là một vấn đề phổ biến mà các bà mẹ mới gặp phải. Tuy nhiên, nếu hiểu được nguyên nhân gây ra viêm tuyến sữa và biết cách phòng tránh, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh. Một số nguyên nhân chính gây ra viêm tuyến sữa bao gồm vi khuẩn xâm nhập và tắc nghẽn của ống dẫn sữa. Để tránh viêm tuyến sữa, bạn nên duy trì vệ sinh sạch sẽ, chăm sóc vú đúng cách và đảm bảo sữa luôn được tiếp tục lưu thông.
Bệnh viêm tuyến sữa (viêm tuyến vú) là một tình trạng viêm nhiễm ở một hoặc nhiều ống dẫn sữa của vú
>>> Xem thêm về: 7 dấu hiệu viêm tuyến vú ở phụ nữ sau sinh
3. Viêm vú mãn tính, ung thư biểu mô viêm
4. Viêm tuyến sữa do nhiễm trùng vú
Viêm nhiễm trùng vú thường xảy ra trong khoảng từ một đến ba tháng sau khi sinh con, tuy nhiên, cũng có khả năng xảy ra ở những phụ nữ không sinh con và phụ nữ sau khi mãn kinh.
Đối với phụ nữ đang cho con bú, viêm vú thường xuất phát từ việc sữa tích tụ bên trong vú, được gọi là ứ sữa. Ứ sữa có thể xảy ra vì nhiều lý do, bao gồm:
- Đứa trẻ hút sữa không đúng tư thế hoặc không đúng cách.
- Đứa trẻ có vấn đề về cách mút núm vú.
- Cung cấp dinh dưỡng không đều hoặc thiếu dinh dưỡng.
Trong một số trường hợp, sự tích tụ sữa này có thể dẫn đến nhiễm khuẩn, còn được gọi là viêm nhiễm trùng vú.
Với phụ nữ không cho con bú, viêm vú thường xảy ra khi núm vú bị nhiễm trùng do tổn thương như nứt núm hoặc đau.
Đối với phụ nữ khỏe mạnh, viêm vú là một hiện tượng hiếm gặp. Tuy nhiên, phụ nữ mắc bệnh tiểu đường, bệnh mãn tính, AIDS hoặc hệ thống miễn dịch suy yếu có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.
Biểu hiện viêm tuyến sữa
Khi mắc phải viêm tuyến vú, thường xuất hiện những dấu hiệu sau đây:
- Đau, ngứa, sưng vú.
- Vùng vú bị viêm sưng, ấn thấy đau, màu đỏ và có thể có dạng hình nêm (hình chữ V).
- Khi cho con bú, có cảm giác nóng rát, sữa tiết ra không thông suốt.
- Cảm thấy sốt và sợ lạnh.
- Mệt mỏi.
- Viêm vú thường xảy ra ở một bên vú, ít khi xảy ra 2 bên.
- Trường hợp nặng gây sốt cao, đau rát mạnh, cả tuyến sữa có mủ.
Làm gì khi bị viêm tuyến sữa sau sinh?
Khi bạn gặp hiện tượng sữa không thông (tắc tia sữa) và vú đau khi cho con bú, hãy xoa bóp, chườm ấm khu vực bị tắc hoặc sử dụng dụng cụ hút sữa để hút hết sữa dư thừa ở cả hai bên vú, đồng thời vệ sinh vú thường xuyên trước khi cho bé bú.
Nếu bạn bị các triệu chứng viêm tuyến sữa, hãy ngừng cho con bú tạm thời và đi khám để được điều trị sớm, tránh để kéo dài để tránh biến chứng.
Có các phương pháp điều trị viêm tuyến sữa sau sinh như sau:
-
- Sử dụng thuốc: Sử dụng kháng sinh để chống lại vi khuẩn gây viêm tuyến sữa; sử dụng Paracetamol để giảm sốt và đau.
- Phẫu thuật nhỏ: Họa liệu khâu một đường rạch nhỏ trên vú để giải phóng áp lực trong trường hợp tạo thành áp xe.
Lưu ý: Trong quá trình điều trị, phụ nữ cho con bú vẫn nên tiếp tục cho bé bú. Nếu dừng cho con bú, các tác nhân gây bệnh có thể lây lan vào sữa còn lại trong vú và gây trầm trọng tình trạng nhiễm trùng. Nếu không thể cho con bú, hãy tháo sữa ra.
Khi bạn gặp hiện tượng tắc tia sữa và vú đau khi cho con bú, hãy xoa bóp, chườm ấm khu vực bị tắc hoặc sử dụng dụng cụ hút sữa để hút hết sữa dư thừa>>> Xem thêm về: 10 vấn đề thường gặp ở mẹ sau sinh – Nguyên nhân và cách khắc phục
Cách chữa viêm tuyến sữa tại nhà
Trong trường hợp không có biểu hiện nhiễm trùng, bên cạnh việc thăm khám bác sĩ, cách chữa viêm tuyến sữa theo phương pháp truyền thống có thể giúp cải thiện tình trạng. Bác sĩ cũng có thể đề xuất sử dụng kháng sinh, thuốc kháng viêm, thuốc giảm đau hoặc thực hiện phẫu thuật để xả áp xe vú nếu cần. Tuy nhiên, các bà mẹ cũng cần được hướng dẫn về việc cho con bú sau khi điều trị thuốc.
Dưới đây là một số cách chữa viêm tuyến sữa hiệu quả tại nhà và đặc biệt phù hợp cho mẹ bỉm:
- Áp dụng chườm lạnh lên vùng vú bị viêm để giảm sưng đỏ và phù nề.
- Nếu cảm thấy vùng ngực căng thẳng, cần chườm ấm, kết hợp với xoa bóp, hút sữa hoặc vắt sữa để tránh tắc tia sữa nếu có.
- Hỗ trợ trẻ ngậm vú đúng cách: đảm bảo trẻ mở rộng miệng, ngậm chặt và hoàn toàn vào núm vú.
- Sau khi cho bé bú, có thể xoa một lượng nhỏ vaseline lên núm vú để giữ ẩm, tránh nứt nẻ và vi khuẩn xâm nhập.
- Tránh sử dụng áo ngực quá chật hoặc miếng dán ngực, vì điều này có thể làm khô và nứt núm vú.
- Giữ núm vú thông thoáng, vệ sinh sạch sẽ trước và sau khi cho bé bú.
Kinh nghiệm chữa viêm tuyến sữa từ xa xưa đến nay vẫn được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác và vẫn hiệu quả đến ngày nay. Tuy vậy, không nên chỉ dựa vào phương pháp chữa viêm tuyến sữa tại nhà mà cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách. Cách chữa viêm tuyến sữa theo phương pháp dân gian nên được kết hợp với y học hiện đại.
Không nên chỉ dựa vào phương pháp chữa viêm tuyến sữa tại nhà mà cần thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị đúng cách
Tổng kết
Việc chăm sóc sau sinh là quá trình không ngừng nghỉ, toàn diện cho cả mẹ và bé, bất kể là sinh thường hay sinh mổ, phụ nữ đều cần thời gian để phục hồi và đảm bảo không có biến chứng sau sinh xảy ra. Viêm tuyến sữa là một bệnh không nguy hiểm nhưng có thể được phòng ngừa hiệu quả. Hy vọng, qua bài viết Tìm hiểu nguyên nhân viêm tuyến sữa và cách phòng tránh, mẹ đã có những thông tin bổ ích để chăm sóc sức khỏe sau sinh được tốt hơn.
Tham khảo:
Xem thêm:
