Tăng huyết áp tâm thu đơn độc là hiện tượng bệnh lý thường gặp. Nó xuất hiện khi chỉ số huyết áp của cơ thể bạn bị rối loạn, chỉ tăng ở tâm thu lúc tim co mà không tăng ở tâm trương lúc tim giãn nở. Nói cách khác, chỉ số huyết áp tâm thu sẽ lớn hơn 140mmHg trong khi chỉ số huyết áp tâm trương nhỏ hơn 90mmHg.
Bệnh lý tăng huyết áp tâm thu đơn độc có diễn biến phức tạp và sẽ gây nên nhiều phản ứng không mong muốn cho cơ thể của bạn. Vì vậy người bệnh cần phải đặc biệt chú ý vào các dấu hiệu và biến chứng bệnh được Go1care tổng hợp cho bạn ngay sau đây nhé!
Tăng huyết áp tâm thu đơn độc là gì?
Huyết áp tâm trương là gì và huyết áp tâm thu là gì? Khi theo dõi chỉ số huyết áp, bạn sẽ chú ý đến 3 thông số chính, đó là huyết áp tâm thu, huyết áp tâm trương và nhịp tim. Trong đó mỗi chỉ số sẽ có quy chuẩn về ngưỡng an toàn riêng. Cụ thể như sau:
- Huyết áp tâm thu bình thường sẽ dao động từ 90mmHg – 120mmHg.
- Huyết áp tâm trương bình thường sẽ dao động từ 60mmHg – 80mmHg.
- Nhịp tim bình thường sẽ dao động từ 60 – 100 lần mỗi phút.
Như vậy bất kỳ chỉ số nào vượt ngoài ngưỡng quy định này đều sẽ được xếp vào triệu chứng bất thường cần được theo dõi.
Trong đó chúng ta đặc biệt chú ý đến tình trạng tăng huyết áp tâm thu đơn độc. Đây là biểu hiện khi mà chỉ số huyết áp tâm thu vượt quá 140mmHg trong khi chỉ số huyết áp tâm trương nhỏ hơn 90mmHg. Đây cũng được xếp vào bệnh lý tăng áp tuy nhiên nó sẽ có diễn biến khá phức tạp hơn.
Tăng huyết áp áo choàng trắng là gì?
Một bệnh lý tăng huyết áp khác mà bạn cũng cần chú ý là hội chứng tăng áp áo choàng trắng. Đây là trường hợp thường xảy ra khi người bệnh chỉ tăng áp lực máu tại phòng khám. Ngược lại khi bạn kiểm tra các chỉ số ở nhà thì lại hoàn toàn bình thường.
Theo nghiên cứu thì có khoảng 5% bệnh nhân bị tăng áp áo choàng trắng mà chưa biết rõ nguyên nhân. Các bác sĩ cho rằng, người bệnh có tâm lý yếu, thường căng thẳng khi gặp người lạ hoặc lo sợ các cuộc kiểm tra sẽ dễ rơi vào trường hợp này. Nó không gây hại nhiều. Dù vậy đây vẫn là tình trạng đáng lưu tâm.
Các giai đoạn tăng huyết áp tâm thu đơn độc
Khi xét riêng chỉ số huyết áp tâm thu, Go1care sẽ cung cấp cho bạn các giai đoạn tăng áp được quy định như sau:
| Tình trạng | Mức huyết áp tâm thu đơn độc |
| Bình thường | < 120 mmHg |
| Tăng huyết áp giai đoạn 1 | 140-159 mmHg |
| Tăng huyết áp giai đoạn 2 | ≥ 160 mmHg |
| Cơn tăng huyết áp | ≥ 180 mmHg |
Bảng thống kê cho thấy các chỉ số tương ứng với từng giai đoạn tăng huyết áp tâm thu đơn độc khác nhau. Dựa vào bảng số liệu này, bạn có thể biết rõ bản thân đang ở mức độ nào và có phương án điều trị thích hợp.
Tăng huyết áp ác tính là gì? Bạn cần lưu tâm đến trường hợp chỉ số tăng áp tâm thu vượt ngưỡng 180mmHg một cách đột ngột. Hiện tượng tăng áp ác tính này có thể gây tử vong chỉ trong thời gian rất ngắn.
Nguyên nhân gây tăng huyết áp tâm thu đơn độc
Nguyên nhân chủ yếu khiến bạn bị tăng huyết áp tâm thu đơn độc trên cơ bản sẽ tương đồng với nguyên nhân gây bệnh tăng áp nói chung. Tuy nhiên nó sẽ có một số điểm khác biệt mà bạn không được bỏ qua. Đó là:
Tuổi tác
Phần lớn trường hợp tăng áp tâm thu là do tuổi tác và tình trạng lão hóa của cơ thể. Lúc này động mạch không còn giữ được tính đàn hồi khiến cho tình trạng lắng đọng canxi và collagen trở nên nghiêm trọng hơn.
Điều này gây nên chứng xơ vữa ở động mạch làm cho lưu lượng máu do di chuyển. Gia tăng áp lực xung và tốc độ sóng xung của dòng máu làm tăng chỉ số tâm thu trong khi tâm trương lại không thay đổi hoặc có dấu hiệu hạ thấp.
Nguồn dinh dưỡng
Tương tự như các trường hợp tăng áp khác thì tăng huyết áp tâm thu đơn độc cũng xuất phát từ thực phẩm dinh dưỡng mà bạn nạp vào cơ thể.
Nhiều muối, chất béo, nhiều thực phẩm chế biến, uống rượu bia, hút thuốc đều gây nên các biến chứng về chỉ số huyết áp.
Nguyên nhân tăng huyết áp do bệnh lý
10% người bệnh tăng huyết áp tâm thu đơn độc là do bệnh lý. Bệnh về tim mạch, đái tháo đường, rối loạn lipid máu, béo phì, suy thận, suy hô hấp hay hẹp động mạch đều là trường hợp phổ biến khiến người bệnh tăng áp lực máu khi tâm thu.
Tăng huyết áp tâm thu đơn độc gây hậu quả gì?
Những hậu quả xấu do tăng huyết áp tâm thu đơn độc gây ra bao gồm vỡ mạch máu do áp lực dồn lên thành mạch quá lớn, xuất huyết não, người bệnh rơi vào trạng thái hôn mê, liệt toàn thân, mất trí nhớ, xơ vữa động mạch, nhồi máu não, nhồi máu cơ tim, suy thận cấp, suy tim mạn, chảy máu mũi hay xuất huyết võng mạc…
Để ngăn ngừa tất cả các biến chứng có thể gặp phải, bạn cần có kế hoạch điều chỉnh sức khỏe ngay từ bây giờ. Trang bị thiết bị đo huyết áp tại nhà để thuận tiện khi theo dõi các chỉ số của cơ thể bạn.
Ngoài ra bạn hãy tuân thủ chế độ ăn DASH để điều trị tăng huyết áp tâm trương đơn độc, duy trì các bài tập rèn luyện thân thể hợp lý và an toàn. Nhờ vậy chúng ta có thể làm giảm tối đa nguy cơ và các diễn biến phức tạp của bệnh lý tăng huyết áp tâm thu đơn độc.
Tổng kết
Tăng huyết áp tâm thu đơn độc sẽ được kiểm soát nếu bạn tuân thủ các nguyên tắc chăm sóc cơ thể. Bạn hãy luôn ưu tiên các thực phẩm có lợi cho tim mạch và hệ thần kinh trung ương. Cả người trẻ lẫn người cao tuổi đều cần chú ý đến các cảnh báo của cơ thể về sức khỏe của bản thân.
Xem thêm:
