Áp xe vú là kết quả của viêm tuyến vú không được điều trị kịp thời và thường xảy ra ở phụ nữ đang cho con bú. Áp xe vú sau khi sinh là một loại nhiễm trùng nguy hiểm, khi bầu vú của phụ nữ tích tụ mủ, gây sưng viêm và tấy đỏ, ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng sữa cho con bú, và có thể tiến triển thành ung thư vú. Vậy, nguyên nhân gây ra áp xe vú sau sinh ở mẹ bỉm là gì? Hãy cùng tìm hiểu thêm qua bài viết dưới đây nhé!
Tình trạng áp xe vú sau sinh là gì?
Áp xe vú là một tình trạng viêm nhiễm, gây sưng, nóng, đau và đỏ rực trong vùng vú do sự tích tụ mủ do vi khuẩn gây ra. Các loại vi khuẩn phổ biến gây áp xe vú bao gồm tụ cầu, liên cầu và một số loại khác như trực khuẩn, phế cầu, vi khuẩn kị khí…
Áp xe vú có thể xảy ra ở các khu vực trước tuyến, trong tuyến hoặc sau tuyến. Quá trình phát triển của áp xe vú thường bao gồm ba giai đoạn chính: viêm nhiễm, hình thành áp xe và hoại tử. Do đó, nếu mẹ phát hiện dấu hiệu của áp xe vú sau khi sinh, mẹ nên đi khám ngay để tránh biến chứng nghiêm trọng hơn.
>>> Xem thêm về: Tình trạng viêm vú ở phụ nữ sau sinh là gì?
Nguyên nhân gây ra áp xe vú sau sinh
Nguyên nhân gây áp xe vú sau sinh thường là do tắc tia sữa. Ngoài ra, cũng có thể xảy ra do suy giảm hệ miễn dịch, nứt núm vú hoặc trầy xước vú. Khi xảy ra tắc tia sữa, vi khuẩn có thể xâm nhập từ da vào tuyến vú, gây viêm và hình thành áp xe.
Khi mẹ bị tắc tia sữa, sữa không thể chảy ra nên tạo thành cục cứng. Đồng thời, sữa mới vẫn được tạo ra, gây căng tức ống dẫn sữa và cuối cùng là viêm tuyến vú và áp xe vú sau sinh. Trong tháng đầu tiên sau sinh, khoảng 85% trường hợp áp xe vú là do nguyên nhân này.
Ngoài ra, tình trạng áp xe vú sau khi sinh còn có thể do các nguyên nhân sau đây:
- Mẹ không thực hiện vắt sữa hoặc hút sữa dư thừa sau khi bé bú xong, dẫn đến ứ đọng sữa.
- Bé bú mẹ không đúng cách, ngậm đầu vú mẹ quá lâu, bú kém, động tác bú không đủ mạnh hoặc cắn trầy xước vú mẹ, tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn gây bệnh xâm nhập.
- Mẹ mặc áo ngực quá chật hoặc thường xuyên địu bé trước ngực vô hình, tạo áp lực quá lớn lên bầu ngực. Đây cũng là nguyên nhân thường gặp gây tắc tia sữa và áp xe vú.
- Mẹ bị căng thẳng, stress hoặc trầm cảm sau sinh, làm giảm sản sinh hormone oxytocin, dễ gây tắc tuyến sữa ở bầu ngực.
- Mẹ không vệ sinh vùng ngực sạch sẽ.
Ngoài ra, nghiên cứu cho thấy nguy cơ phát triển áp xe vú sau sinh thường xảy ra ở phụ nữ sinh con so, sinh con sau tuần thai thứ 41, mẹ trên 30 tuổi và bị viêm vú gần đây.
>>> Xem thêm về: 7 dấu hiệu viêm tuyến vú ở phụ nữ sau sinh – Boom May
Ai sẽ dễ bị áp xe vú sau sinh?
Khi phụ nữ sau sinh đang cho con bú, việc này có thể gây ra nứt núm vú hoặc bị bé cắn vào, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập vào vú.
Trong giai đoạn sinh đẻ và nuôi con, những phụ nữ mắc bệnh hoặc có tình trạng thiếu dinh dưỡng, thiếu ngủ do thức đêm nhiều, và phải vận động mệt mỏi mà ít được nghỉ ngơi… dẫn đến tình trạng sữa bị ứ đọng trong tuyến vú, gây ra áp xe vú sau sinh.
Ngoài ra, một nguyên nhân khác là tắc tia sữa: Khi phụ nữ đang cho con bú không làm thông tia sữa sau sinh, không vắt bỏ sữa dư thừa khi bé bú, dẫn đến sự tắc nghẽn của sữa, không thể thoát ra ngoài và tạo thành tình trạng sữa bị đông lại, chèn ép các ống dẫn sữa khác, hình thành các ổ áp xe ở vú.
Dấu hiệu nhận biết áp xe vú sau sinh
- Bầu ngực cảm thấy sưng đau, căng tức và nóng rát.
- Vùng da xung quanh núm vú hoặc toàn bộ bầu ngực có màu đỏ.
- Khi sờ vào, có khối cứng và chắc ở trên vùng núm vú, gây đau dữ dội.
- Núm vú có thể bị thụt vào trong.
- Có thể thấy mủ trắng chảy ra từ đầu núm vú.
- Lượng sữa mẹ cho bé bú giảm dần.
- Sữa mẹ có thể lẫn mủ hoặc có mùi hôi tanh, gây khó chịu khi bé cố gắng bú.
- Ngoài ra, còn có thể xuất hiện các triệu chứng toàn thân như sốt cao từ 38 đến 40 độ, mệt mỏi, lạnh run người và ăn uống kém.
Làm sao để phòng tránh áp xe vú sau sinh?
Áp xe vú sau sinh là một bệnh lý nguy hiểm. Nếu không được xử lý kịp thời, nó có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người mẹ, chất lượng sữa mẹ và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Dưới đây là những điều cụ thể:
Gây mất sữa: Nếu bạn đang lo lắng liệu áp xe vú có ảnh hưởng đến sữa mẹ hay không, câu trả lời là có. Áp xe vú có thể gây mủ vào sữa hoặc tạo ra mùi hôi tanh, làm cho bé không thể bú được. Trong trường hợp áp xe quá lớn và gây vỡ hoặc hoại tử, bạn có thể mất khả năng tiết sữa.
Lây nhiễm rộng: Những người mẹ có hệ miễn dịch yếu, đặc biệt là trong giai đoạn đầu sau sinh khi sức khỏe chưa hồi phục đầy đủ, có thể mắc phải tình trạng áp xe vú lan rộng gây nhiễm trùng sang các cơ quan lân cận. Thực tế đã ghi nhận một số trường hợp áp xe vú sau sinh gây biến chứng nhiễm trùng máu, gây suy thận, viêm cầu thận cấp và đe dọa tính mạng phụ nữ.
Hoại tử mô mỡ vú: Đây thường là trường hợp xảy ra khi áp xe vú gây vỡ và làm tổn thương ngực. Nếu không được phát hiện sớm và can thiệp kịp thời, bạn có thể gặp phải nhiều biến chứng nghiêm trọng khác như nhiễm khuẩn huyết, rối loạn đông máu, suy thận, suy đa cơ quan và thậm chí nguy hiểm tính mạng.
Nguy cơ viêm xơ tuyến vú và ung thư vú trong tương lai: Nếu bạn nhận thấy hai vú của mình to nhanh chóng nhưng không gây đau, cùng với cảm giác mệt mỏi và suy nhược toàn thân, hãy đi khám sớm để tiến hành xét nghiệm tế bào bằng chọc hút hoặc sinh thiết. Điều này giúp phát hiện sớm tế bào ung thư.